CHỦ ĐỀ SỨC KHỎE SỐ 25: TẦM SOÁT UNG THƯ BUỒNG TRỨNG
TẦM SOÁT UNG THƯ BUỒNG TRỨNG
Ung
thư buồng trứng là một trong những căn bệnh ung thư phổ biến ở nữ giới, sau ung
thư vú và ung thư cổ tử cung. Tại Việt Nam, mỗi năm có thêm hàng nghìn ca mắc mới.
Bệnh diễn tiến âm thầm, không có triệu chứng rõ ràng nên khó nhận biết, khi
phát hiện bệnh đã chuyển sang giai đoạn muộn.
Thống
kê cho thấy, ung thư buồng trứng chỉ chiếm 3% trong tổng số các bệnh lý ung thư
thường gặp, nhưng lại đứng thứ 5 các bệnh lý ung thư gây tử vong ở nữ giới. Ước
tính trên toàn thế giới, mỗi năm có khoảng 240.000 phụ nữ được chẩn đoán có khối
u ác tính tại buồng trứng, gần 150.000 ca tử vong. Chỉ tính riêng Việt Nam, mỗi
năm có khoảng 1.200 ca mắc mới. Hiện chưa xác định rõ nguyên nhân dẫn đến căn bệnh
ung thư này.
1. Tại sao nên tầm soát ung thư buồng trứng?
Thực tế cho thấy các triệu
chứng của ung thư buồng trứng thường không rõ ràng trong giai đoạn sớm. Khi có
những biểu hiện như đau vùng bụng dưới, buồn nôn, tiêu chảy, táo bón, ăn kém, đầy
bụng,... thường người bệnh chỉ cho rằng đó là tình trạng rối loạn tiêu hóa
thông thường nên không đi kiểm tra. Điều này đã khiến bệnh nhân bỏ lỡ thời điểm
điều trị bệnh tốt nhất. Khi các triệu chứng ung thư buồng trứng đã rõ ràng thì
lúc này bệnh đã bước sang giai đoạn tiến triển, khả năng điều trị thành công và
cơ hội sống sót cực kỳ thấp.
Do đó, tầm soát ung thư
buồng trứng đóng vai trò rất quan trọng trong việc phát hiện bệnh sớm, giúp phụ
nữ nâng cao khả năng điều trị bệnh thành công, giảm tối đa nguy cơ tử vong.
2.
Đối tượng nên tầm soát ung thư buồng trứng
- Những phụ nữ có nguy cơ cao mắc ung thư buồng trứng
nên khám sàng lọc định kỳ. Cụ thể là:
- Có người thân mắc bệnh ung thư vú hoặc ung thư buồng
trứng.
- Có bất thường trong một gen BRCA1 hoặc BRCA2.
- Có các gen liên quan đến ung thư đại trực tràng
nonpolyposis di truyền (hội chứng Lynch).
- Thừa cân.
- Trên 50 tuổi.
- Chưa bao giờ mang thai.
- Có triệu chứng cảnh báo mắc ung thư buồng trứng: Đau bụng dưới, sụt cân nhanh, chán ăn, đầy bụng, buồn nôn,...
DẤU HIỆU ĐAU BỤNG DƯỚI Ở PHỤ NỮ
3.
Các phương pháp tầm soát ung thư buồng trứng
Một số phương pháp thường được chỉ định để tầm soát
ung thư buồng trứng là:
-Xét nghiệm CA 125: CA-125 là một protein có nồng độ trong máu cao hơn ở những người mắc ung thư buồng trứng. Vì vậy, xét nghiệm máu đo chỉ số CA-125 thường được sử dụng để tầm soát ung thư buồng trứng. Tuy nhiên, mức CA 125 có thể tăng cao ở những người mắc u xơ tử cung, xơ gan, nhiễm trùng vùng chậu, ung thư nội mạc tử cung, ung thư vú, ung thư phổi và ung thư tuyến tụy,... Ngoài ra, nồng độ CA- 125 cũng có thể cao hơn bình thường ở một số phụ nữ khi bước vào chu kỳ kinh nguyệt. Do đó, khi xét nghiệm thấy chỉ số CA-125 cao, bác sĩ sẽ chỉ định bệnh nhân thực hiện thêm các phương pháp khác.
Xét nghiệm CA125
-Siêu âm vùng chậu: sử dụng sóng âm thanh để tạo ra hình ảnh của các cơ quan trong xương chậu, bao gồm buồng trứng. Các bác sĩ sẽ dùng đầu dò siêu âm kiểm tra qua ngả âm đạo hoặc thành bụng. Đối với khám sàng lọc ung thư buồng trứng, siêu âm giúp xác định vị trí và kích thước cụ thể của khối u.
Siêu âm vùng chậu
-Chẩn đoán hình ảnh: chụp cắt lớp vi tính (CT), chụp cộng hưởng từ (MRI) và chụp X-quang để đánh giá mức độ bệnh và giai đoạn xâm lấn của khối u trong cơ thể.
Hình ảnh ung thư buồng trứng trên CT - Scan
4.
Khám ung thư buồng trứng vào thời điểm nào?
- Phụ nữ trên 50 tuổi nên khám tầm soát bệnh.
- Nên thực hiện xét nghiệm tầm soát ung thư buồng trứng
trong khoảng 14 ngày sau khi kết thúc kỳ kinh gần nhất.
- Không xét nghiệm ung thư buồng trứng khi đang đặt
thuốc hoặc đang điều trị viêm nhiễm phụ khoa.
- Kiêng quan hệ tình dục 24 - 58 tiếng trước khi thực
hiện xét nghiệm ung thư để tránh những tổn thương cho cổ tử cung và tránh làm ảnh
hưởng tới tính chính xác của kết quả chẩn đoán.
- Tuyệt đối không dùng kem bôi trơn âm đạo vì nó có thể che khuất những tế bào bất thường trước khi xét nghiệm tầm soát ung thư buồng trứng.
Với đội ngũ bác sĩ có
chuyên môn cao, giàu kinh nghiệm cùng hệ thống trang thiết bị hiện đại trong chẩn
đoán xác định và điều trị bệnh, bệnh viện Đa khoa khu vực miền núi phía Bắc Quảng
Nam là địa chỉ lý tưởng đối với người bệnh trong việc tầm soát, điều trị ung
thư buồng trứng.
Bs. Nguyễn Quang Anh Tuấn – T3G
Link tham khảo:
- https://www.vinmec.com/vi/ung-buou-xa-tri/thong-tin-suc-khoe/thoi-diem-tam-soat-ung-thu-buong-trung/
- https://benhvienk.vn/ung-thu-buong-trung-va-nhung-dieu-ban-can-biet-nd91808.html