CHỦ ĐỀ SỨC KHỎE SỐ 47: NHỮNG ĐIỀU CẦN BIẾT VỀ VIÊM GAN A
1. Viêm gan A là gì?
Có 5 loại virus gây ra bệnh viêm gan. Mỗi virus viêm gan được đặt
tên theo một ký tự trong bảng chữ cái: viêm gan A, viêm gan B, viêm gan C, viêm
gan D và viêm gan E. Viêm gan A là bệnh gan gây ra bởi virus viêm gan A.
Viêm gan A gây nên phản ứng viêm ở gan, dẫn đến đau nhức và sưng. Viêm gan A khác các loại viêm gan khác bởi vì nó thường không nghiêm trọng và không tiến triển thành viêm gan mãn tính hoặc xơ gan giống như ở viêm gan B và C.
2.
Các
triệu chứng của bệnh viêm gan A là gì?
Một virus viêm gan A thường tồn tại trong cơ
thể 1 tháng trước khi xuất hiện triệu chứng. Khi các triệu chứng xuất hiện, nó
có thể xuất hiện đột ngột và bao gồm:
-
Buồn nôn
-
Ói
-
Vàng da (da và
lòng trắng mắt (kết mạc) chuyển màu vàng)
-
Sốt nhẹ (thấp
hơn 38,9°C)
-
Mệt mỏi
-
Đau bụng, đặc
biệt là phần bụng bên phải
-
Tiểu vàng sậm
-
Ăn không ngon
miệng
-
Đau cơ
-
Ngứa
Lưu ý là vẫn có một số trường hợp viêm gan A
mà không có bất kỳ triệu chứng nào.
Trẻ nhỏ thường mắc viêm gan A
với những biểu hiện nhẹ, trong khi triệu chứng thường nặng ở trẻ lớn hơn và
người trưởng thành.
3. Khả năng lây nhiễm bệnh viêm gan A?
Bạn có thể lây nhiễm cho người khác với khả
năng rất cao ngay sau khi bị nhiễm virus và TRƯỚC khi xuất hiện triệu chứng. Ở người
lớn khỏe mạnh, khả năng lây nhiễm thường kết thúc trong vòng 2 tuần kể từ khi
bệnh bắt đầu. Tuy nhiên, trẻ em và người có hệ miễn dịch yếu có thể còn lây
nhiễm cho đến 6 tháng.
4. Viêm gan A lây truyền bằng cách nào?
Viêm gan A thường lây qua tiếp xúc với phân
nhiễm virus. Bạn có thể bị
lây nhiễm qua tiếp xúc gần gũi với người bệnh (ví dụ: thay tã hoặc quan
hệ tình dục), thậm chí kể cả khi người đó không có bất kỳ triệu chứng nào.
Trong thực tế, viêm gan A lây nhiều nhất trước khi triệu chứng xuất hiện. Bạn
cũng có thể bị lây nhiễm vì ăn thức ăn hoặc uống nước bị ô nhiễm. Virus có thể
sống trên tay, trong nước và trong đất. Viêm gan A rất phổ biến ở các nước đang
phát triển.
5. Làm thế nào để biết bạn bị viêm gan A?
Hãy đi khám bác sĩ nếu bạn có bất kỳ triệu
chứng của viêm gan A. Bác sĩ có thể làm xét nghiệm máu để xác định bệnh.
6. Điều trị viêm gan A như thế nào?
Không có
thuốc đặc hiệu để
điều trị hoặc chữa viêm gan A. Nếu bị nhiễm virus bạn nên nghỉ ngơi, ăn uống
hợp lý và tránh uống rượu và thuốc nhóm acetaminophen (Tylenol). Rượu và thuốc
acetaminophen đều được chuyển hóa bởi gan và có thể đẩy nhanh sự tổn thương gan
ở người bệnh.
Hãy nói với bác sĩ những thuốc
mua không cần kê toa (OTC) mà bạn đang dùng. Bác sĩ có thể cần phải thay đổi
hoặc ngưng một số thuốc đó trong lúc bạn mắc bệnh.
Bạn có thể cần phải nằm viện
trong một thời gian ngắn nếu bị mất nước, đau nhiều, đột ngột trở nên lú lẫn
hoặc bị chảy máu.
7. Làm thế nào để khỏi bị viêm gan A?
- Hãy hỏi bác sĩ về việc tiêm ngừa viêm gan A. Việc tiêm chủng là an toàn cho bất kỳ người nào trên 1
tuổi và có hiệu quả bảo vệ đến 20 năm.
- Rửa tay với xà phòng và nước ấm trước và sau khi nấu ăn, sau khi
đi vệ sinh và sau khi thay tã.
- Rửa trái cây và rau quả thật sạch trước khi ăn và tránh ăn thịt và
cá sống hoặc chưa chín.
- Nếu bạn tiếp xúc với người bị viêm gan A trong khi bạn chưa bị nhiễm hoặc
chưa tiêm ngừa, hãy đi khám bác sĩ ngay. Bác sĩ có thể tiêm thuốc để giúp bạn
khỏi bị bệnh.
Bs. Nguyễn Quang Anh Tuấn – T3G