CHỦ ĐỀ SỨC KHỎE SỐ 51: HỘI CHỨNG ỐNG CỔ TAY
Hội chứng ống cổ tay là tình
trạng phổ biến trong cộng đồng gây đau, tê bì bàn tay ở một hay cả hai bên và
là bệnh lý rất dễ bị nhầm lẫn.
Hội
chứng này xảy ra khi dây thần kinh giữa bị chèn ép khi đi qua ống cổ tay và
diễn tiến nặng nề dần theo thời gian.
Hội chứng ống cổ tay tuy không nguy hiểm
đến tính mạng, nhưng về lâu dài có thể dẫn đến tàn tật do tổn thương thần kinh,
teo cơ mô cái, ảnh hưởng rất nhiều chất lượng cuộc sống. Vì vậy, việc nhận biết và điều trị sớm là rất quan trọng để
cải thiện triệu chứng và phục hồi chức năng cho người bệnh.
1.Triệu chứng của hội chứng ống cổ tay:
Biểu hiện của hội chứng ống cổ tay khá đa dạng do
dây thần kinh giữa là dây thần kinh hỗn hợp: Cảm giác, vận động và thần kinh
thực vật.
Bệnh có thể gây ra các dấu hiệu sau:
a. Rối loạn về cảm giác
Người
bệnh thường có cảm giác tê, dị cảm, đau buốt như kim châm hoặc rát bỏng ở vùng
da ngón cái, ngón trỏ, ngón giữa và một nửa ngón nhẫn, các triệu chứng này biểu
hiện từ cổ tay đến các ngón. Các rối loạn về cảm giác thường tăng về đêm, làm
cho người bệnh thức giấc, gây mất ngủ, ảnh hưởng rất nhiều đến sinh hoạt.
Vùng rối loạn cảm giác của Hội chứng ống tay
b. Rối loạn về vận động
Triệu chứng này xuất hiện trong giai đoạn muộn của bệnh. Người bệnh thường có tình trạng cầm nắm khó, các động tác khéo léo của bàn tay giảm, hay đánh rơi đồ vật.
Cơ mô cái bị teo ở bệnh nhân mắc hội
chứng ống cổ tay giai đoạn muộn
2.
Các nguyên nhân của hội chứng ống cổ tay
- Di truyền
- Giới tính: Phụ nữ có nguy cơ mắc bệnh
cao gấp 3 lần nam giới
- Sử dụng tay và cổ tay lặp đi lặp lại nhiều lần
- Thực hiện các hoạt động cần uốn cong, gập duỗi quá mức bàn
tay và cổ tay trong 1 thời gian dài
- Thai kỳ: Thay đổi nội tiết tố trong thai kỳ có
thể làm sưng viêm các thành phần trong ống cổ tay
- Các bệnh lý đi kèm: Béo phì, đái tháo đường, suy thận,
rối loạn chức năng tuyến giáp.
- Sau chấn thương cổ tay: Viêm khớp, viêm gân, viêm đơn hay
đa dây thần kinh, gãy xương,…
3.Chẩn
đoán
Để chẩn đoán chính xác bệnh, bệnh
nhân cần đến khám tại bác sĩ cần phải có kinh nghiệm chuyên sâu về chấn thương
chỉnh hình, thần kinh. Kết hợp việc khám lâm sàng, biểu hiện bệnh trên từng bệnh
nhân và kết quả điện cơ đồ EMG.
4. Phương
pháp điều trị hội chứng ống cổ tay
Việc
lựa chọn phương pháp điều trị phụ thuộc vào tình trạng của người bệnh. Các
phương pháp chữa trị gồm:
-
Điều trị nội khoa: Được chỉ
định trong giai đoạn đầu của hội chứng viêm đau ống cổ tay trên lâm
sàng. Bác sĩ có thể chỉ định dùng thuốc chống viêm phi steroid, hoặc dùng
corticoid đường uống; đồng thời hạn chế các vận động làm gấp hoặc ngửa cổ tay
quá mức nhằm giảm áp lực trong ống cổ tay.
-
Dùng nẹp cổ tay: Phương pháp
này có thể thực hiện vào ban đêm hoặc liên tục cả ngày. Những nghiên cứu cho
thấy dùng nẹp cổ tay có thể làm cải thiện các triệu chứng sau 4 tuần điều
trị.
-
Điều
trị ngoại khoa: Được áp dụng cho người bệnh ở giai đoạn nặng, có dấu hiệu
rối loạn cảm giác, teo cơ hoặc đã điều trị nội khoa nhiều tháng mà tình trạng
bệnh không thuyên giảm.
5. Phòng
ngừa hội chứng ống cổ tay
Vận động và nghỉ ngơi đúng cách để
giảm thiểu các căng thẳng, áp lực lên cổ tay là cách phòng ngừa hữu hiệu để
giảm thiểu khả năng mắc bệnh.
-
Nếu bạn đang làm các công việc văn
phòng phải dùng bàn phím và chuột máy tính liên tục, hãy sử dụng chuột máy tính
phù hợp với bàn tay để cảm thấy thoải mái, không bị căng đau cổ tay trong thời
gian làm việc dài.
-
Để bàn tay và cổ tay được nghỉ giải
lao thường xuyên: Nhẹ nhàng duỗi và xoa bóp cổ tay định kỳ trong 10 đến 30 giây
sau mỗi 15 – 30 phút làm việc nhiều bằng tay. Điều này đặc biệt quan trọng khi
bạn phải sử dụng một lực cổ tay lớn hoặc làm các công việc đòi hỏi sự khéo léo
của đôi tay.
-
Ngồi ở tư thế đúng: Việc ngồi sai tư
thế thường xuyên có thể ảnh hưởng đến các dây thần kinh ở vùng cổ. Điều này có
thể cũng sẽ khiến các dây thần kinh ở bàn tay bị tác động gián tiếp.
*KẾT LUẬN:
Hội chứng ống cổ tay là một bệnh rất hay gặp trên lâm sàng.
Việc chẩn đoán được thực hiện bằng xét nghiệm đơn giản, phù hợp. Điều trị sớm
giúp giảm nhanh các triệu chứng, phục hồi tốt chức năng, cảm giác bàn tay.
Nhiều bệnh nhân, đặc biệt tuổi trung niên khi bị tê các ngón
tay hay lầm tưởng triệu chứng của bệnh lý hội chứng ống cổ tay với tình trạng
hạ Canxi, điều trị không đúng phác đồ, làm kéo dài diễn tiến của bệnh, tiền mất
tật mang.
Vì vậy, nếu bạn có tình trạng tê bì, bỏng rát bàn tay, các
ngón tay, triệu chứng ngày một tăng, hãy đến cơ sở y tế hoặc phòng khám Ngoại
Chấn thương- chỉnh hình, bệnh viện Đa khoa khu vực Miền núi phía Bắc Quảng Nam
để được tư vấn và điều trị đúng cách.
BS CKII. CAO HỒNG TỊNH/BS. PHẠM NGỌC XI NA- KHOA CTCH