CHỦ ĐỀ SỨC KHỎE SỐ 54: CHẾ ĐỘ ĂN UỐNG DÀNH CHO NGƯỜI BỊ VIÊM LOÉT DẠ DÀY
Hiện nay Viêm loét dạ
dày là một trong những bệnh lý phổ biến của đường tiêu hóa mà rất nhiều người gặp
phải. Nguyên nhân viêm loét dạ dày chủ yếu do nhiễm trùng hoặc tác dụng phụ từ một số loại thuốc, chẳng
hạn như thuốc kháng viêm không chứa steroid (NSAIDs). Lúc này, khả năng hoạt động của dạ dày
sẽ yếu đi. Do đó, bạn nên lưu ý lựa chọn thực phẩm cũng như món ăn khi lên thực
đơn hàng ngày, tránh tạo thêm áp lực lên dạ dày.
Viêm
loét dạ dày kiêng ăn gì hay bị loét dạ dày không nên ăn gì hoặc viêm loét dạ
dày nên ăn gì… là những thắc mắc rất thường gặp. Theo các chuyên gia sức khỏe,
tiêu chí hàng đầu của việc lên thực đơn cho người bị viêm loét dạ dày là món ăn
không khiến bạn ợ nóng hay thúc đẩy quá trình sản xuất axit trong dịch dạ dày.
Bạn cần ghi nhớ những lưu ý sau khi thiết lập chế độ ăn uống tốt cho bao tử,
bao gồm:
-
Tránh những thức uống chứa cồn
như rượu, bia…
-
Cắt giảm lượng caffeine
-
Tránh dùng thực phẩm có vị cay
-
Hạn chế hoặc tránh ăn sô cô la
và trái cây họ cam, quýt cũng như cà chua. Chúng có thể gây chứng ợ nóng ở một
số người
-
Thường xuyên ăn rau củ quả và
trái cây
-
Tránh các thực phẩm được chiên
hoặc chứa nhiều chất béo
-
Chia nhiều bữa nhỏ trong ngày
và tránh ăn quá nhiều trong một lần. Những bữa ăn liên tục với lượng thực phẩm
hấp thụ ít sẽ giúp dạ dày dễ dàng hoạt động hơn so với 2 – 3 bữa lớn mỗi ngày
-
Nghỉ ngơi, thư giãn vài phút
trước và sau mỗi bữa ăn
-
Ăn chậm và nhai kỹ thức ăn
- Nên ăn trước khi đi ngủ khoảng 3 giờ.
Những thực phẩm nên tránh đối với người bệnh viêm loét dạ dày
Ngoài
ra, câu trả lời cho thắc mắc bị viêm loét dạ dày nên kiêng gì là bạn cũng nên
bỏ thuốc lá nếu có thói quen không lành mạnh này. Thói quen hút thuốc có khả
năng hạn chế lưu lượng máu đến dạ dày, đồng thời thúc đẩy sự sản sinh của các
hợp chất gây viêm, khiến vết loét trở nên trầm trọng hơn, từ đó nguy cơ điều trị loét dạ dày thất bại tăng cao
1 .Thực phẩm nên ăn
Nên tăng
cường các thực phẩm có tác dụng bảo vệ niêm mạc dạ dày, các thực phẩm giúp cho
việc chữa lành các vết loét hoặc có khả năng giúp giảm tiết acid và các thực
phẩm giàu vitamin, khoáng chất.
Chuối
Chuối được
xếp đầu bảng trong nhóm thực phẩm thân thiện đối với dạ dày bởi khả năng trung
hòa được nồng độ acid vượt ngưỡng trong dịch dạ dày và giảm viêm. Chuối là một
trong số các trái cây có lượng đường bột cao giúp cung cấp năng lượng; hàm
lượng kali cao giúp bù đắp tốt lượng thiếu hụt nếu người bệnh có tiêu chảy hoặc
nôn ói; thành phần xơ hoà tan pectin có lợi với người rối loạn tiêu hóa, táo
bón và tiêu chảy.
Cơm
Cơm mềm, dễ
tiêu hóa, và tránh kích thích dạ dày tiết nhiều acid; có tác dụng làm giảm cơn
đau dạ dày, có thể hấp thụ các chất lỏng bên trong dạ dày, giảm nguy cơ tiêu
chảy. Tác dụng tương tự đối với xôi, bánh mì, bánh chưng, cháo, khoai... Lưu ý các
thực phẩm thô chưa tinh chế như gạo lứt, bắp, nếp lức hay các loại đậu... giàu
chất xơ, vitamin (đặc biệt nhóm B), khoáng chất và các chất chống oxy hoá dù
rất tốt cho sức khoẻ, nhưng khó tiêu hoá khi người bệnh đang có bệnh lý dạ dày.
Bánh
mì
Bánh mì là
cũng là 1 lựa chọn tốt từ nhóm đường bột, ít béo, dễ tiêu hoá. Tuy nhiên tránh
dùng với bơ và mứt cho tới khi dạ dày khoẻ mạnh hơn.
Canh/Soup
Canh/ soup
với thực phẩm đã được nấu chín, mềm, không gây "áp lực" với hệ tiêu
hóa, đồng thời lượng nước nhiều giúp pha loãng nồng độ acid trong dịch dạ dày
làm người bệnh dễ tiêu hoá thức ăn hơn .
Nước
ép táo
Nước ép táo
dễ tiêu hoá và giàu dinh dưỡng, trong đó thành phần chất xơ hoà tan pectin thúc
đẩy hoạt động của dạ dày và đường ruột, phòng ngừa tiêu chảy và táo bón.
Nước
dừa
Nước dừa
giàu điện giải natri, kali, canxi giúp bổ sung các thiếu hụt do ăn uống kém
hoặc bù lượng mất sau tiêu chảy, nôn ói.
Sữa
chua
Sữa chua có
nhiều probiotic, enzyme có tác dụng hỗ trợ hệ tiêu hóa, nâng cao sức đề kháng.
Có nhiều ý kiến trái chiều về việc dùng sữa chua trong bệnh lý đau dạ dày, thực
tế là sữa chua không béo có thể giúp ích trong đa số trường hợp, làm lớp đệm
trên niêm mạc và giảm kích thích dạ dày. Tuy nhiên, bạn nên bắt đầu lượng ít và
theo dõi phản ứng của cơ thể khi ăn để điều chỉnh.
Trà
thảo dược
Đa số các
loại trà thảo dược (không cafeine) giúp điều hòa hệ tiêu hóa, ngăn các chứng
khó chịu, đầy bụng. Trà thảo dược chiết xuất từ hoa cúc còn có tác dụng giúp
cải thiện viêm nhiễm.
Gừng
Gừng có thể
giúp cải thiện chức năng tiêu hóa, giảm các triệu chứng đau dạ dày, đầy hơi,
khó tiêu. Có thể bổ sung gừng vào thực đơn hàng ngày như uống trà gừng hay nhấm
nháp một vài lát gừng sống.
Bổ sung gừng hàng ngày bằng cách uống trà gừng hay ăn một
vài lát gừng sống.
Đậu
bắp
Đậu bắp chứa
nhiều vitamin B, C, E, và các dưỡng chất khác, đặc biệt nhất chất nhầy trong
đậu bắp là phức hợp protein kết dính polysaccharides, pectin và một số chất
khác. Các chất này giúp bảo vệ tốt cho niêm mạc dạ dày, ngăn ngừa các nguy cơ
gây tổn thương niêm mạc dạ dày, và hỗ trợ làm lành các vết viêm loét trong dạ
dày.
Nghệ
và mật ong
Hỗn hợp tinh
bột nghệ và mật ong là bài thuốc đông y chính trong điều trị bệnh lý viêm loét
dạ dày. Nghệ có tác dụng chống viêm, giảm tiết dịch vị, kiềm hoá độ acid của
dịch vị. Mật ong có tác dụng điều hòa nồng độ acid tại dạ dày, tránh tình trạng
kích ứng dạ dày.
Thực
phẩm giàu dinh dưỡng, vitamin A, B, D, K, acid folic, canxi, sắt, kẽm, magie: có nhiều trong ngũ cốc, rau củ màu đỏ
và xanh đậm, cần được tăng cường trong khẩu phần để cải thiện tình trạng thiếu
hụt vitamin, các khoáng chất do tiêu hóa hấp thụ kém trong bệnh lý dạ dày- tá
tràng.
2 Thực phẩm nên tránh khi
viêm loét dạ dày - tá tràng
Khi bị viêm
loét dạ dày - tá tràng, bạn hãy tránh một số loại thực phẩm không có lợi như
sau
Thực
phẩm gây tổn thương đến niêm mạc dạ dày như: Rượu, bia, cà phê, trà đặc; các loại rau đậu
già, củ cải già, rễ cây...; các gia vị cay nóng như tiêu, ớt, gừng khô...; món
ăn chiên xào nhiều dầu mỡ, món nướng tẩm nhiều gia vị, đồ ăn chế biến sẵn có
các chất bảo quản, các loại thức ăn như xương băm nhỏ, sụn, tôm cua, cổ cánh,
chân gà, vịt, đầu cá...
Thực
phẩm gây tăng acid dạ dày: Trái cây chua (cam, chanh, quýt, xoài, khế...); thực phẩm chua
(dấm, mẻ);
Thực
phẩm sinh hơi, chướng bụng như: Giá đỗ, dưa cà muối, hành, hẹ, cần tây... các loại
nước ngọt, nước trái cây có ga....
3. Ăn uống đúng cách khi
viêm loét dạ dày - tá tràng
- Thức ăn nên thái nhỏ, nấu chín kỹ, mềm, chế biến luộc, hấp hay
om giúp cho người đau dạ dày dễ tiêu hóa và dễ hấp thu hơn các món xào, rán.
- Ăn chậm và nhai kỹ, tránh vừa ăn vừa đọc sách, báo, xem phim,
... để giúp gia tăng bài tiết của nước bọt, tiêu hoá dễ dàng hơn.
- Nên ăn nhiều bữa nhỏ trong ngày giúp dạ dày thường xuyên có thức
ăn để trung hòa được acid.
- Không để bụng quá đói làm dạ dày rỗng, co bóp mạnh hơn gây
đau, thậm chí chảy máu; hoặc ăn quá no khiến dạ dày dạ dày căng to, co bóp yếu ảnh
hưởng đến quá trình nhào trộn thức ăn, tăng cọ xát làm gia tăng cơn đau.
- Tránh ăn quá đặc làm dịch vị khó thấm vào giữa khối thức ăn,
hoặc ăn quá lỏng và nhiều nước quá làm pha loãng dịch vị, giảm khả năng tiêu
hóa.
- Tránh ăn thức ăn quá nóng hoặc quá lạnh đều làm dạ dày co bóp mạnh hơn gây đau. Thức ăn ấm khoảng 40-50 độ C tốt cho tiêu hóa -hấp thu.
Cao thị huyền trang –T3G