CHỦ ĐỀ SỨC KHỎE SỐ 56: DINH DƯỠNG CHO NGƯỜI BỆNH ĐÁI THÁO ĐƯỜNG TUÝP 1
DINH DƯỠNG CHO NGƯỜI BỆNH
ĐÁI THÁO ĐƯỜNG TUÝP 1
Bệnh tiểu đường tuýp 1 tuy không phổ biến bằng tuýp 2
nhưng cũng là căn bệnh đáng lo ngại, bệnh nhân cần phải có chế độ ăn uống hợp
lý và khoa học để đảm bảo sức khỏe và chỉ số đường huyết ổn định.
Việc có một chế độ dinh dưỡng hợp lý sẽ giúp người bệnh tầm soát bệnh tiểu đường type 1. Rất khó để có thể đưa ra một thực đơn chuẩn cho các người bệnh vì nó còn phụ thuộc vào tình trạng cũng như sở thích của từng người. Tuy nhiên, có những chế độ dinh dưỡng chung cho những người mắc tiểu đường type 1.
1. Tại sao người mắc tiểu đường type 1 cần một chế độ
ăn hợp lý?
Người mắc tiểu đường type 1 nếu không có một
chế độ ăn hợp lý sẽ dẫn đến những biến chứng nguy hiểm như tim mạch, mắt, thần
kinh,.. Tuy nhiên, trên thực tế không phải người bệnh nào cũng có thể thực hiện
được bữa ăn dinh dưỡng, thay vào đó họ thường sử dụng đồ ăn sẵn, thức ăn nhanh,
dẫn đến đường huyết tăng cao và khó kiểm soát bệnh tiểu đường.
Chính vì
vậy, có một chế độ ăn thích hợp sẽ giúp người bệnh giảm bớt gánh nặng về bệnh tật,
tránh biến chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống.
2. Chế độ ăn cho người mắc bệnh tiểu đường type 1
Chế độ ăn chính cho người tiểu đường type 1
là tập trung vào các loại thực phẩm giàu dinh dưỡng, chứa nhiều vitamin, khoáng
chất, cắt giảm các thực phẩm nhiều chất béo, đường, cacbohydrate.
Carbohydrates (Carb): là các thực phẩm chứa các
chất tinh bôt, chất xơ, nó có thể có trong các loại đậu, rau củ. Carbonhydrat
được hấp thu và chuyển thành đường hấp thu vào trong máu, dẫn đến đường
huyết tăng cao. Do đó bạn nên hạn chế loại thực phẩm này để kiểm soát bệnh tiểu
đường type 1:
-
1gram
Carb cung cấp 4 calo, do đó, lượng carb bổ sung khoảng 45 - 60% lượng calo mỗi
ngày và không nên dưới 130 gram/ngày
-
Các
loại trái cây, ngũ cốc nguyên hạt và đậu là những nguồn cung cấp carb (chứa
chất xơ không hòa tan) tốt cho người tiểu đường. Bạn nên dùng tối thiểu
20-35gram chất xơ mỗi ngày, nên chọn trái cây tươi họ cam như quýt, hoặc các
loại hạt như quả óc chó, hạnh nhân,... Dùng gạo lứt, bánh mì thay cho gạo
trắng.
-
Hạn
chế sử dụng các loại Carb đơn giản, hoặc các loại đường có trong mía, mật ong,
và các loại đường có trong các loại trái cây như táo, nho
Chất đạm (Protein): có trong các loại thực phẩm
như trứng, gà không da, cá, thịt bò, sản phẩm sữa ít chất béo, các loại đậu, ..
-
1
gram protein có thể cung cấp 4 calo, người bệnh tiểu đường nên duy trì một bữa
ăn nhẹ với protein trước khi đi ngủ để có thể duy trì lượng đường huyết trong
khi ngủ
-
Tuy
không trực tiếp làm tăng lượng đường trong máu, nhưng nếu thịt chế biến với quá
nhiều dầu mỡ, thịt chứa chất béo, cholesterol, sẽ làm tăng nguy cơ khi gặp phải
các rối loạn chuyển hóa của cơ thể, trong đó có chuyển hóa chất béo, gây tim
mạch,
Chất béo:
-
Nên lựa chọn các chất béo từ dầu oliu, dầu hạt
cải, dầu động phộng, các loại hạt, omega -3, omega - 6,..
-
Hạn chế các chất béo chứa trong các sản phẩm
là thịt, không nên thường xuyên sử dụng các thực phẩm chế biến dưới hình thức
chiên rán
Muối: Nên hạn chế muối
Natri, trong việc chế biến món ăn hàng ngày
Vitamin và khoáng chất: Bổ sung các vitamin
và khoáng chất thông qua trái cây như chuối, cam, dưa, lê, mận,..
-
Bổ sung thêm các thực phẩm như ngũ cốc nguyên
hạt, các loại hạt để bổ sung thêm khoáng chất cần thiết.
3. Nguyên tắc ăn uống đối với người mắc tiểu đường
type 1
Thời điểm ăn quan trọng không kém việc lựa
chọn thực phẩm. Nên ăn từng bữa nhỏ, gần như là ăn vặt suốt cả ngày, để luôn
duy trì đường huyết ổn định cả ngày, và tránh trường hợp đường huyết tăng
vọt. Một bữa ăn sáng sẽ rất tốt để đảm bảo lượng đường máu cần thiết sau
một đêm nghỉ ngơi.
Sống chung với bệnh tiểu đường có nghĩa là
phải lưu tâm hơn về chế độ dinh dưỡng bởi nó có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của
bạn. Hãy tập cho mình một thói quen tốt để không còn lo biến chứng xuất hiện
sau một thời gian dài mắc bệnh. Bệnh tiểu đường type 1 có thể kiểm soát
nếu bạn tiến hành tiêm Insulin và thực hiện chế độ ăn uống, tập luyện nghiêm
ngặt. Với những kiến thức bài viết trên bạn có thể dễ dàng kiểm soát chế độ ăn
uống, giúp đường huyết ổn định.
Bs. Nguyễn Quang Anh
Tuấn – CĐHA_TDCN