VIÊM GAN CẤP: NGƯỜI BỆNH NÊN LÀM GÌ?
Viêm gan là tình trạng các tế bào trong mô gan bị viêm khiến gan tổn thương. Nếu không được phát hiện sớm và điều trị kịp thời viêm gan cấp kéo dài sẽ dẫn tới suy gan, xơ gan, ung thư gan… khiến quá trình điều trị sẽ trở nên vô cùng khó khăn và tốn kém.
1. Viêm gan cấp do
những nguyên nhân nào?
Viêm gan cấp là tình trạng các tế bào trong mô
gan bị viêm khiến gan tổn thương. Đây là bệnh lý phát triển đột ngột và kéo dài
trong thời gian ngắn dưới 6 tháng.
Trên thực tế, những tổn thương ở gan sẽ
không gây nguy hiểm nếu được phát hiện sớm và điều trị kịp thời. Tuy nhiên, nếu
để viêm gan cấp kéo dài sẽ dẫn tới suy gan, xơ gan, ung thư gan…
Có nhiều nguyên nhân gây viêm gan cấp trong đó
có các nguyên nhân điển hình như:
- Viêm gan cấp do virus và các siêu vi: Đây là nguyên nhân gây bệnh phổ biến
nhất, có 6 loại virus viêm gan bao gồm A, B, C, D, E, G cùng các siêu vi CMV,
EBV có thể tấn công vào cơ thể, gây tổn thương cho gan. Hai loại virus viêm gan
A và viêm gan E được truyền qua đường tiêu hóa, các loại virus viêm gan còn lại
được truyền qua đường máu.
Tất cả các virus này đều gây nên bệnh viêm gan
cấp tính. Ngoài ra, virus viêm gan B, C, D, G còn diễn tiến thành viêm gan mạn
tính và đưa đến các biến chứng nguy hiểm đến tính mạng như xơ gan, suy gan và
ung thư gan.
-Viêm gan cấp do rượu bia: Rượu bia làm cho gan sưng phồng và bị viêm nhiễm. Khi
người bệnh nạp rượu bia vào cơ thể, ban đầu có thể dẫn tới gan nhiễm mỡ, rồi
đến viêm gan cấp, sau đó hình thành nên xơ gan, ung thư gan.
- Viêm gan cấp do lạm dụng thuốc: Việc lạm dụng kháng sinh, thuốc giảm đau
có thể làm suy yếu chức năng chuyển hóa và giải độc của gan, gây hoại tử tế bào
gan, ngăn chặn sự bài tiết của mật.
- Nguyên nhân viêm gan cấp do vi khuẩn, ký sinh trùng: Ký sinh trùng sốt rét P. Falciparum
trong giai đoạn ký sinh có thể gây tổn thương tế bào gan. Ngoài ra, các ký sinh
trùng khác như giun, sán chó, sán lá gan, các loại xoắn khuẩn,... có trong gỏi
cá, thịt tái, rau sống, thịt chó, tiết canh... cũng có thể xâm nhập vào cơ thể
con người và hình thành nên bệnh.
2. Biểu hiện viêm gan
cấp
Mỗi một tác nhân gây bệnh sẽ khác nhau về con
đường nhiễm bệnh tuy nhiên các biểu hiện của viêm gan cấp tính thường như sau:
-Biểu hiện chán ăn, mất ngủ: Nhu cầu ăn uống của con người sẽ giảm khi gan bị tổn
thương, viêm nhiễm. Đặc biệt khi ăn những thực phẩm nhiều dầu mỡ hoặc protein,
người bệnh sẽ có cảm giác mệt mỏi, khó chịu và uể oải. Đồng thời, việc mất ngủ
khiến họ trông thiếu sức sống, sụt cân, sức đề kháng kém.
- Biểu hiện vàng mắt: Khi bị viêm gan cấp, cơ năng gan bị bệnh, sắc tố dịch mật không
thể xử lý triệt để sẽ bị ứ đọng lại trong máu gây nên vàng mắt.
- Biểu hiện nước tiểu có màu vàng: Khi gan bị bệnh, trong nước tiểu có chứa
những chất dạng dịch mật như bilirubin, khiến màu của nước tiểu vàng đục như
bia.
- Biểu hiện cơ thể mẩn ngứa, nổi mề đay: Gan có nhiệm vụ chuyển hóa chất và giải độc,
không để cho cơ thể hấp thụ các chất có hại. Khi bị viêm gan cấp, các tế bào
gan tổn thương, chức năng này hoạt động kém, tạo tiền đề khiến da mẩn ngứa, mề
đay xuất hiện.
Các biểu hiện khác: Ngoài ra, người bệnh còn
có các triệu chứng khác như đau đầu, suy giảm thị lực, khó tiêu, phân bạc
màu,...
3.Khi bị viêm gan cấp
cần làm gì?
Đa số các trường hợp viêm gan cấp tính đều
không quá nguy hiểm, bệnh có thể điều trị khỏi hoàn toàn và không gây ra biến
chứng ảnh hưởng xấu đến sức khỏe. Nhưng cũng có một số trường hợp viêm gan cấp
tính bị biến chứng sang viêm gan tối cấp đe dọa đến tính mạng, tình trạng này
thường gặp ở những người bị viêm gan cấp tính do virus.
Ngoài ra, viêm gan cấp tính nếu diễn ra kéo
dài cũng có thể tiến triển sang xơ gan và ung thư gan. Chính vì vậy, khi có
biểu hiện nghi ngờ cần đến cơ sở y tế có chuyên khoa gan mật để được các bác sĩ
chẩn đoán và điều trị.
Sau khi khám, dựa và kết quả tìm nguyên nhân
gây bệnh mà bác sĩ giúp bệnh nhân có phương án chữa trị thích hợp và hiệu quả.
Tuy nhiên, cho đến nay vẫn chưa có thuốc đặc hiệu điều trị viêm gan cấp và việc
điều trị bệnh chủ yếu nhằm mục đích ngăn chặn tình trạng bệnh diễn tiến xấu đi
và giảm nhẹ các biểu hiện do bệnh gây ra.
Một số loại thuốc được sử dụng cho người bệnh
viêm gan có tác dụng tăng cường chức năng gan. Ngoài ra, tùy vào loại virus gây
bệnh và độ ảnh hưởng của virus đó mà sẽ có những loại thuốc và phương pháp điều
trị khác nhau.
Để bảo vệ cho gan khỏe mạnh và hỗ trợ việc
điều trị viêm gan cấp hiệu quả, người bệnh cần hết sức lưu ý đến chế độ ăn uống
hàng ngày. Cụ thể:
Tăng cường protein có nhiều trong thịt, cá,
trứng, sữa… ;
Hạn chế mỡ động vật, thức ăn chiên rán, còn
dầu thực vật có tác dụng lợi mật nên có thể dùng lượng vừa phải.
Trong giai đoạn hồi phục, khi cảm giác thèm ăn
quay trở lại, ngoại trừ rượu, bia và một số loại thuốc có hại cho gan, người
bệnh không cần phải có một chế độ ăn kiêng nào cả.
Đảm bảo ăn uống đủ chất, giàu năng lượng.
Khuyến khích đi lại, hoạt động hơn là nằm trên giường.
Tuy nhiên, những người bị nhiễm viêm gan B, C
có thể trở thành người mang virus. Dù không có triệu chứng bệnh nhưng vẫn bị
nhiễm bệnh và có thể truyền virus cho người khác. Người mang mầm bệnh bị viêm
gan mạn và có nguy cơ cao bị xơ gan hoặc ung thư gan.
Để hạn chế diễn tiến của viêm gan cấp người bệnh cần phải thay
đổi lối sống để điều trị hiệu quả nhất. Điều trị và sử dụng thuốc theo đúng
hướng dẫn của bác sĩ. Tránh việc bỏ thuốc hoặc ngưng điều trị vì chúng có thể
dẫn đến viêm gan mạn tính nếu virus vẫn chưa được tiêu diệt hết.
Người bệnh cần dành thời gian nghỉ ngơi hợp
lý, tịnh dưỡng để cơ thể có thời gian để phục hồi. Tuyệt đối không nên uống
rượu bia để tránh ảnh hưởng đến sức khỏe của gan. Thực hiện chế độ ăn lành
mạnh, bổ sung nhiều chất xơ và cân bằng chế độ dinh dưỡng để giúp gan tăng
cường chuyển hóa, tránh tạo áp lực khiến gan hoạt động quá sức. Tăng cường vận
động nâng cao sức khỏe. Không sử dụng vật dụng cá nhân chung với người khác.
Bs.
Nguyễn Quang Anh Tuấn – T3G